*Η inreverse ως προς την σύνθεση της είναι μία μεικτή ομάδα. Οι άντρες που συμμετέχουμε αντιλαμβανόμαστε την ύπαρξη των προνομίων μας και αναγνωρίζουμε από ποιά θέση μιλάμε.
Η Π., μία γυναίκα 22ετών από την Κόρινθο, τον Ιούνιο του ’16 καθώς βρισκόταν στον δρόμο με την φίλη της ήρθε αντιμέτωπη με έναν άνδρα ο οποίος τις πλησίασε παρενοχλητικά και στη συνέχεια τις ακολούθησε. Άρχισε να γίνεται παραβιαστικός με ατάκες του στυλ: -Ξέρω τον πατέρα σου, τι είναι αυτά που φοράς, θα σε γαμήσω. Έπειτα επιτέθηκε σεξουαλικά στην φίλη της και τράβηξε την ίδια από τα μαλλιά στην προσπάθεια της να διαφύγει. Η Π. μέσω της αυτοάμυνας υπερασπίστηκε την εαυτή της και την φίλης της σκοτώνοντας τον κακοποιητή. Τον Σεπτέμβρη του ’17 το δικαστήριο την καταδίκασε σε 15χρόνια και 4 μήνες κάθειρξη για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως σε ήρεμη ψυχική κατάσταση. Δεν αναγνώρισε ως ελαφρυντικό το δικαίωμα της στην αυτοάμυνα απέναντι στην σεξουαλική επίθεση που δέχτηκαν οι δύο γυναίκες.
Τι συνέβη στο δικαστήριο.
Ο Έλληνας άνδρας σεξιστής αναγνωρίζεται ως θύμα με υπερασπιστική γραμμή την οικογενειακή και επαγγελματική άρτια κατάσταση του. Έγινε λόγος για έναν άνδρα, πετυχημένο επαγγελματία και φιλήσυχο πολίτη με άριστες σχέσεις στην τοπική κοινωνία. Ειπώθηκε πως αν και χωρισμένος διατηρούσε πολύ καλές σχέσεις με την πρώην σύζυγο και τα παιδιά του, στο πρότυπο πάντα του καλού οικογενειάρχη και καταξιωμένου άνδρα.
Όσον αφορά την Π., την γυναίκα που υπερασπίστηκε την εαυτή της και την φίλη της αναγνωρίζεται ως θύτρια, χρησιμοποιήθηκε εις βάρος της το πολυαγαπημένο εργαλείο της σκιαγράφησης και αναζήτησης “μελανών” σημείων του παρελθόντος της. Η κακοποίηση από το οικογενειακό περιβάλλον της, η έλλειψη μορφωτικού επιπέδου, η αδυναμία εύρεσης εργασίας, η έλλειψη στέγης κτλ, διαμόρφωσαν το πλαίσιο περιγραφής της μέσα στο δικαστήριο. Αναφέρθηκαν σε αυτήν δηλαδή, ως μια γυναίκα βρώμικη, μόνη, αναλφάβητη, εγκληματοποιημένη, άνεργη, άστεγη, οργισμένη, στιγματισμένη κοινωνικά και ποινικά, ως αποκλίνουσα από τις υγιείς, νόμιμες, παραγωγικές διαδικασίες της ελληνικής κοινωνίας. Για μας η Π. ήταν καταδικασμένη από την ελληνική κοινωνία και τους θεσμούς της πριν καν μπει στην αίθουσα του δικαστηρίου, απλά το δικαστήριο ως ελληνικός γραφειοκρατικός φορέας, επικύρωσε επίσημα αυτή την καταδίκη.
Το πρόσωπο της Π. όπως σκιαγραφήθηκε από το δικαστήριο, καθώς και η αντεπίθεση στον Έλληνα άνδρα σεξιστή, είναι αυτά στα όποια εμείς ως ομάδα θέλουμε να σταθούμε και να αναδείξουμε το μοτίβο πάνω στο οποίο έχουν παιχτεί και θα παιχτούν άλλα πόσα παρόμοια σενάρια. Μια γυναίκα στην βαριά ελληνική πατριαρχική κοινωνία (#1o φάουλ), που ενώ αποκλίνει από τον εθνικό κορμό (2ο φάουλ), αυτοαμύνεται στον Έλληνα άνδρα σεξιστή που της επιτέθηκε (#3ο φαυλ).
#1ο φάουλ
η βίαιη ελληνική πατριαρχική κοινωνία
Το ελληνικό έθνος είναι γνωστό και φημισμένο για τους βιασμούς και τις σεξουαλικές παρενοχλήσεις. Τόσο φημισμένο που οι αθωώσεις των ελλήνων βιαστών είναι κανόνας, όπως η αθώωση του Κ. Στεφάνου πριν δυο μήνες στα Γιάννενα έπειτα από δεκαπέντε καταγγελίες γυναικών. Στο ελληνικό έθνος είναι γνωστό πως το 6% των βιασμών καταγγέλλονται, και πως περίπου μια στις τρεις γυναίκες έχει υποστεί απόπειρα βιασμού. Οι έλληνες βιαστές και κακοποιητές βρίσκονται σε όλο το κοινωνικό φάσμα και κυρίως είναι δηλαδή γείτονες, αφεντικά, σύντροφοι, σύζυγοι, φίλοι. Ο ελληνικός μύθος του δράκου που παραφυλάει στα πάρκα δεν είναι ψευδής αλλά λειτουργεί παραπλανητικά ώστε να μην στοχοποιεί την πλειοψηφία των βιαστών και των κακοποιητών που βρίσκονται στο κοντινό και οικείο περιβάλλον. Είναι επίσης γνωστό πως στην Ελλάδα σε μια στις δυο οικογένειες η γυναίκα έχει υποστεί ξυλοδαρμό και βιασμό από τον σύζυγο της. Εξάλλου το ελληνικό κράτος μόλις το 2006 αναγνώρισε και ποινικοποίησε το βιασμό εντός γάμου, με διάφορα παραθυράκια για του βιαστές συζύγους.
Δεν πρόκειται για θεωρητικές μπούρδες. Είναι βιωμένη καθημερινότητα .Ο βιασμός είναι η ωμη μέθοδος επιβολής της ανδρικής κυριαρχίας, είναι το αποκορύφωμα της πατριαρχικής σεξουαλικοποιημένης βίας που λειτουργεί ως απειλή στα γυναικεία σώματα. Η βάση αυτής της βίας είναι η πατριαρχία, ως κοινωνική σχέση διαπερνά συθέμελα όλη την κοινωνία και τις δομές της. Η κουλτούρα του βιασμού, η αντικειμενικοποίηση του γυναικείου σώματος, η διαρκής πειθάρχηση των γυναικείων σωμάτων στην ελληνική κοινωνία είναι κοινότυπες πρακτικές που συγκροτούν και διαμορφώνουν τις ελληνικές αρρενωπότητες. Τα επίμονα βλέμματα, οι χειρονομίες, οι κραυγές, τα σχόλια, τα χουφτώματα και οι παρενοχλήσεις είναι διαρκές και καθημερινό φαινόμενο.
Στην ελληνική κοινωνία είναι νομιμοποιημένη η σεξουαλική παρενόχληση στο δρόμο, στη δουλειά και βασικά παντού. Στην ελληνική κοινωνία πρέπει να απολαμβάνει η γυναίκα τη παρενόχληση και να τη θεωρεί κομπλιμέντο. Στην ελληνική κοινωνία ο σύζυγος μπορεί να χτυπήσει τη γυναίκα του ελαφρά τη καρδία και αυτή θα πρέπει να το βουλώσει γιατί το προκάλεσε. Στην ελληνική κοινωνία πρέπει μια γυναίκα να γυρίζει στο σπίτι της με διαστημόπλοιο για να είναι απόλυτα ασφαλής. Πρέπει να καταλαβαίνει ότι θα αμείβεται λιγότερο για το ίδιο έργο από έναν άνδρα. Ότι η σεξουαλικότητα της πρέπει να υπακούει στις επιταγές της ανδρικής straight επιθυμίας αλλιώς είναι “ξενέρωτη” ή “πουτάνα”. Ακόμα επίσης πρέπει να αναλάβει τα βάρη της οικιακής εργασίας, άμισθα, αγόγγυστα και με αφοσίωση, αλλιώς δεν κάνει για σπίτι. Στην Ελλάδα καλό είναι, αν είσαι τουρίστρια, να κάνεις καμιά ασφάλιση για βιασμό πριν τις διακοπές σου. Αν είσαι μετανάστρια μάλλον θα καταλήξεις κάπου ανάμεσα σε ξαναμμένους έλληνες και αφεντικά με υπερβάλλοντα ζήλο.
#2ο φάουλ
αποκλίνουσα από τον εθνικό κορμό
Οι γυναίκες στην ελληνικότητα αναλαμβάνουν την αναπαραγωγή της ελληνικής οικογένειας, τον πυρήνα δηλαδή του ελληνικού έθνους. Στις αφηγήσεις ταυτίζονται με την παθητικότητα, τη φύση, τον συναισθηματισμό και τον ιδιωτικό χώρο. Οι γυναίκες του έθνους αναλαμβάνουν το μεγάλωμα των παιδιών και την διαπαιδαγώγηση τους με τις κυρίαρχες εθνικές αξίες. Αυτός ο εθνικός καταμερισμός έμφυλης εργασίας τους προσδίδει μία συμβολική ιερότητα, αυτής της “μητέρας πατρίδας” η οποία εξισώνεται με την τιμή του ελληνικού έθνους. Για αυτό στους πολέμους ο βιασμός χρησιμοποιείται ως στρατηγική εθνοκάθαρσης, με αυτό το τρόπο αμαβρώνεται η τιμή του άλλου έθνους και επιτυγχάνεται η επίθεση στην εθνική μήτρα του εχθρού. Η εκστρατεία του ελληνικού στρατού στη μικρά ασία το 1920, πέρα από τους εμπρησμούς, τις δολοφονίες και τις σφαγές περιελάμβανε και ομαδικούς βιασμούς τούρκων μουσουλμάνων γυναικών . Επίσης θυμόμαστε τα 50.000 θύματα βιασμού μουσουλμάνων γυναικών από τους στρατιώτες της ελληνοσέρβικης φιλίας το 1992 στη βόσνια.
Ο ρόλος της εθνικής μήτρας αποτελεί το καθήκον των ελληνίδων. Στο δημόσιο λόγο το δημογραφικό, ο δείκτης γεννήσεων των ελληνίδων δηλαδή , παρουσιάζεται ως το μείζον εθνικό πρόβλημα. Η προταγματική ανάγκη για αναπαραγωγή ελλήνων δηλώνει, αφενός άγχος για την διατήρηση της ομοιογένειας στην κοινωνία, η οποία απειλείται από τον κατακλυσμό μουσουλμάνων μεταναστών. Αφετέρου τη συνέχεια του ελληνικού ένθους-κράτους, μέσα από την περιφρούρηση επιμέρους κοινωνικών σχηματισμών της φυλής, της θρησκείας, του κοινωνικού φύλου και της σεξουαλικότητας, ως καθαρά ελληνικών. Ο δημογραφικός λόγος είναι αυστηρά εθνικιστικός, καθώς απο τη μία προωθεί τη συνέχεια του έθνους εγκαλώντας την ελληνίδα να γεννοβολάει, και απο την άλλη υπόσχεται την εξάπλωση και επικράτηση του. Ο ελληνικός ιμπεριαλισμός με τις όποιες βλέψεις του (Μακεδονία, Τουρκία, Αλβανία, Κύπρο) χρειάζεται τον ελληνικό στρατό, το αμιγώς ανδρικό σώμα να αυξάνεται με έλληνες πατριώτες. Άλλωστε πριν 5 μήνες αναισθησιολόγοι στη Σάμο αρνήθηκαν να συμμετέχουν σε έκτρωση λόγο εθνικής συνείδησης, την πράξη τους επικρότησε ο μητροπολίτης Σάμου.
Στην περίπτωση των οροθετικών, το κράτος εξαπέλυσε ένα τεράστιο ανθρωποκυνηγητό με εφόδους σε οίκους ανοχής, επιχείρησης σκούπα σε πιάτσες, δημοσιοποίηση προσωπικών δεδομένων και φωτογραφιών χωρίς τη συγκατάθεση τους, καταλήγοντας να φυλακίσει 31 γυναίκες . Η αναπαράσταση των γυναικείων σωμάτων στη δημόσια σφαίρα ως μιαρών που απειλούν την εθνική συνοχή ήταν αρκετή για να δικαιολογήσει την κοινωνική συναίνεση για τις εγκληματικές πράξεις. Θύματα αυτής της επίθεσης ήταν μετανάστριες, sex workers, trans άτομα, χρήστριες ουσιών , μέλη κοινωνικών ομάδων που αποκλίνουν απ’ τον εθνικό κορμό και από τους ρόλους του.
Το 2010 η υπόθεση του βιασμού της βουλγάρας μαθήτριας από 4 Έλληνες το 2006 στην Αμάρυνθο, έκλεισε με την παμψηφεί αθώωση των βιαστών. Η τοπική κοινωνία της Αμάρυνθου, ως αποκορύφωμα του ελληνικού βόθρου, από τη πρώτη στιγμή σύσσωμη στάθηκε στο πλευρό των βιαστών, προσπαθώντας να λιντσαρουν τη μαθήτρια και τη μητέρα της, εξαφανίζοντας στοιχεία και διαπομπεύοντας δημόσια με άπλετο ρατσισμό και σεξισμό την οικογένεια του θύματος, στο τέλος, (αφού τις έδιωξαν από το χωριό) κατέθεσαν και ένα σωρό μηνύσεις εις βάρος του θύματος.
Είναι φανερό, πως όσες δεν εντάσσονται στον εθνικό κορμό είναι αυτές που η ελληνική κοινωνία και το κράτος παρουσιάζουν ως απειλή για την ελληνική οικογένεια και την δημόσια τάξη. Είναι οι γυναίκες που χρησιμοποιούνται ως παραδειγματισμό, όπως ανέφερε και ο δικαστής στην υπόθεση της Π. χαρακτηριστικά, “καθώς βρισκόμαστε σε οικονομική κρίση η κοινωνία πρέπει να πάρει το μήνυμα ότι δεν μπορεί να επικρατεί ο νόμος της ζούγκλας”). Είναι αυτές που πρέπει να πειθαρχηθούν ώστε να εμπεδωθούν μορφές κοινωνικής ιεραρχίας όπως η πατριαρχία και η ετεροκανονικότητα. Πρόκειται δηλαδή για τα σώματα όπου ο κύριος εκφραστής του ελληνικού κράτους, ο έλληνας άνδρας έχει το πρώτο και το τελευταίο λόγο.
#3ο φάουλ
Έλληνας άνδρας και προνόμια
Το ελληνικό έθνος-κράτος είναι γνωστό και φημισμένο για τις ηγεμονικές αρρενωπότηταες και την λεβεντιά του. Αυτή η ηγεμονική αρρενωπότητα είναι ο εκφραστής της πατριαρχίας που ρυθμίζει και κανονίζει, αποκλείει και εγκρίνει τις έμφυλες σχέσεις εντός του εθνικού σώματος. Χωρίς βέβαια την υποστήριξη της ελληνικής οικογένειας ίσως να μην κατάφερνε να ανελιχθεί ως πρωταγωνιστής σ αυτόν τον πατριαρχικό ορθόδοξο βούρκο. Η ελληνική οικογένεια είναι ο πυρήνας αυτού του έθνους- κράτους, και ανάποδα, το άθροισμα των ελληνικών οικογενειών είναι το έθνος-κράτος, έχουν δηλαδή τα ίδια συμφέροντα, ανάγκες και άγχη.
Η ελληνική οικογένεια παρέχει το καταλληλότερο περιβάλλον για να αναπαράγει τους άνδρες υπηκόους. Ο σεξισμός, η ομοφοβία και η βία, είναι δομικά συστατικά της κανονιστικής ελληνικής αρρενωπότητας. Τα νερά της πατριαρχικής ετεροκανονικης κοινωνίας αποδίδουν στους Έλληνες άνδρες ένα κάρο προνόμια εις βάρος όλων των μη προνομιούχων άλλων. Η εφαρμογή αυτών των προνομίων, είτε σε θεσμικό επίπεδο (λέγε κράτος), είτε σε ανοργάνωτο (λέγε κοινωνία), έχει ένα και μοναδικό στόχο, την υπεράσπιση (βιοπολιτική) της ταυτότητας του Έλληνα άνδρα και του θεσμού της οικογένειας. Με άλλα λόγια, η διαφύλαξη της ομοιογένειας της κοινωνίας διαπερνάται από την υπεράσπιση του θεσμού της οικογένειας, όπου στην εθνική αφηγησή βρίσκεται διαρκώς υπό απειλή από τις ταυτότητες που δεν εντάσσονται στον εθνικό κορμό και είναι αυτές που πρέπει να αποκλειστούν, πειθαρχήσουν, απομονωθούν. Πρόκειται δηλαδή για μια διαρκή πολεμική διαδικασία, από τον πυρήνα της ελληνικής οικογένειας μέχρι τη διαχείριση των εθνικά και έμφυλα Άλλων. Με αυτό το μηχανισμό ήρθε αντιμέτωπη και η Π., απέναντι της δηλαδή δεν έχει μόνο το δικαστή αλλά έναν ολόκληρο δολοφονικό εθνικό κορμό.
Όπως απέναντι σ’ αυτόν ήρθαν αντιμέτωπες και οι 32 οροθετικές, ως τα αποκλείνοντα σώματα από τον υγιηνιστικό εθνικό κορμό. Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις του τότε υπουργού Α. Λοβέρδου “η μετάδοση γίνεται από την παράνομη μετανάστρια στον Έλληνα πελάτη, στην ελληνική οικογένεια”, ζητώντας να απελαθούν αυτές οι γυναίκες. Δεν θα μπορούσε να το πει πιο ξεκάθαρα ο εκλεγμένος από τον ελληνικό λαό υπουργός, η ταυτότητα του Έλληνα νοικοκυραίου πρέπει να προστατευτεί πάση (των Άλλων) θυσία. Ο φασισμός της ελληνικής κοινωνίας και του κράτος της βροντοφώναξε πως αν είσαι οροθετική και σεξεργάτρια θα σε βασανισούμε και διαπομπεύσουμε μέχρι να αυτοκτονήσεις, όπως στη περίπτωση της Κατερίνας.
Στις αναπαραστάσεις τις εθνικής αφήγησης, το κράτος κατέχει το ρόλο του άνδρα, το όποιο φέρει την ευθύνη για το ελληνικό έθνος-σώμα, που αναπαρίσταται ως η γυναίκα του. Ο πατέρας, όπως οφείλει να προφυλάσσει τη γυναίκα του και την οικογένεια του, οφείλει να περιφρουρεί και την εθνική κοινότητα. Έτσι στο αντιαλβανικό πογκρόμ του 2004, οι Έλληνες άνδρες βγήκαν στο δρόμο για να περιφρουρήσουν το έθνους τους και να αποκαταστήσουν την τιμή τους, την τιμή της ηγεμονικής ελληνικής αρρενωπότητας. Στον ανταγωνισμό των αρρενοπωτήτων η θηλυκότητα είναι ντροπή και αδυναμία, άρα η κυριαρχία της ελληνικής αρρενωπότητας επιτυγχάνεται με την εκθήλυνση της αλβανικής. Το διαδεδομένο σύνθημα “είναι βαριά η πούτσα του τσολιά” αναφέρεται στον βιασμό του εχθρού (εθνικά άλλου) από τον τσολιά (το αρχέτυπο του Έλληνα άνδρα πολεμιστή), ως επιβεβαίωση της κυριαρχίας της ελληνικής αρρενωπότητας. Το βάρος και το μέγεθος της πούτσας, ως ελληνική μονάδα μέτρησης του ανδρισμού, αποτελεί διαδεδομένο χαρακτηριστικό των ελληνων ανδρών, από τα σχολεία μέχρι τα γήπεδο. Οι τότε δημοσιεύσεις του ελληνικού τύπου έκαναν λόγο για την “προκλητική” συμπεριφορά των φιλοξενούμενων αλβανών. Η ορατότητα των αλβανών στο δημόσιο χώρο παραβίασε τα πλαίσια της ελληνική φιλοξενίας. Αυτό συνίσταται πρόκληση εντός του οίκου των ελλήνων, “υποχρεώνοντας” τους έλληνες να απαντήσουν με πογκρόμς, βασανιστήρια και δολοφονίες.
(έξοδος!)
Αυτά τα τρία σημεία για μας διαμορφώνουν το βόθρο της ελληνικής πραγματικότητας. Η αυτοάμυνα της Π. απέναντι στον Έλληνα σεξιστή μπορεί να ειδωθεί μόνο ως είναι, δηλαδή μια πράξη χειραφέτησης και διεκδίκησης εναντία στο βίαιο πατριαρχικό συνεχές. Είναι εκείνη η στιγμή που σταματά την κυριαρχία του σώματος της, Είναι η στιγμή της γυναίκειας αυτοδιάθεσης που ο ανδρας παύει να είναι αυτόκλητος προστάτης της γυναικείας τιμής. Ενάντια σε αυτό το μοτίβο, εμείς προτάσσουμε, καμία μόνη της και καμία ενοχή στην βίαιη ελληνική πατριαρχική κοινωνία. Αλληλεγγύη στην Π. Και σε όσες διώκονται υπερασπιζόμενες τις εαυτές του με οποιοδήποτε μέσο.